Oorsprong van het Groningen-gasveld
Het aardgas in het Groningen-gasveld is oorspronkelijk gevormd in koollagen. Deze ontstonden honderden miljoenen jaren geleden. Dat was tijdens het geologische tijdperk Carboon. Daarna verplaatste het gas zich naar de bovenliggende poreuze zandsteenlagen (Rotliegend). Het gasreservoir bevindt zich op een diepte tussen de 2.700 en 3.500 meter. De kwaliteit van het zandsteen maakt gaswinning goed mogelijk.
Hoog- en laagcalorisch aardgas
Het Groningen-gasveld bevat aardgas met een kwaliteit die afwijkt van de meeste andere velden in de wereld. Dit komt doordat het gas een relatief groot aandeel (14%) stikstof bevat. Dit laagcalorisch aardgas is de standaard geworden voor gasfornuizen en cv-ketels. Niet alleen in Nederland, maar ook in België, Duitsland en Noord-Frankrijk.
Gas wordt in twee groepen ingedeeld op basis van calorische waarde: hoogcalorisch gas en laagcalorisch gas. De calorische waarde geeft aan hoeveel energie 1 m3 aardgas bevat. Gas heeft niet altijd dezelfde samenstelling. Daarom is de calorische waarde van gas niet constant.
Uit hoogcalorisch gas kan ten opzichte van laagcalorisch gas veel energie worden gehaald. Hoogcalorisch gas komt in Nederland vooral voor in de kleine gasvelden op land en zee. Ook vanuit Rusland en Noorwegen wordt hoogcalorisch gas naar Nederland getransporteerd. Laagcalorisch gas heeft een lagere energiewaarde en wordt in Nederland voornamelijk gewonnen in het Groningen-gasveld. Daarom krijgt dit gas ook wel de benaming G-gas. De G staat natuurlijk voor Groningen.
Balansveld
In de jaren ’70 van de vorige eeuw werd veel gas uit Groningen gewonnen. Toen dacht men dat kernenergie snel de rol van gas zou overnemen. Het was daarom maar het beste het aardgas snel te produceren. Door de oliecrisis van 1973 paste de regering het beleid aan. De gaswinning uit kleine velden op zee en land kreeg prioriteit: het kleine-velden-beleid. Het Groningen-gasveld werd ‘balansveld’. Als de vraag naar gas hoger was dan wat de kleine velden konden leveren, werd Gronings gas geproduceerd om aan de vraag te voldoen.
In de periode 2000-2013 is de productie uit Groningen weer gestegen door de lagere bijdrage uit de kleine velden.
De aardbeving van Huizinge in augustus 2012 was een kantelpunt in de gaswinning in Groningen. Sinds 2014 is de jaarlijkse gasproductie fors gedaald. Na ‘Huizinge’ zijn de inzichten in de aardbevingenproblematiek sterk verbeterd en is er veel aangepakt. Er zijn belangrijke stappen gezet op het gebied van schadeafhandeling, bouwkundig versterken en leefbaarheid. Er is een uitgebreid onderzoeksprogramma en meetnetwerk opgezet om de seismische dreiging en risico’s beter te begrijpen. De onderzoeksraad voor de veiligheid heeft onderzoek en aanbevelingen gedaan. Ook zijn professionele, zelfstandige partijen gestart – de Nationaal Coördinator Groningen en het Centrum Veilig Wonen - voor de regie en uitvoering van bovengrondse maatregelen.
De komende vijf jaar wordt de gaswinning uit het Groningenveld beperkt tot 24 miljard kubieke meter per jaar. Enkel in koude winters en voor zover strikt noodzakelijk mag extra gas worden geproduceerd. Er wordt gestreefd naar een zo vlak mogelijke winning met zo min mogelijk fluctuaties. In 2021 komt er een nieuw besluit van de Nederlandse overheid. Bij een jaarlijks ijkmoment kan blijken dat nieuw verworven kennis of verandering van feiten en omstandigheden, aanleiding geven om aanpassing van het instemmingsbesluit te overwegen.
